Overschakelen op duurzamere kleding? Begin met een jeans!

In de huidige tijd is de spijkerbroek het meest populaire kledingstuk voor zowel mannen als vrouwen. Bijna iedereen heeft er wel een of meerdere in de kast liggen. In ons land worden er jaarlijks 45 miljoen spijkerbroeken verkocht, wereldwijd zelfs 2 miljard. Dat maakt jeans bij uitstek een interessant kledingstuk om duurzaam te produceren! Maar wat is dan eigenlijk het verschil?

Nog even terug naar het begin van de spijkerbroek
De eerste spijkerbroek werd in 1873 geproduceerd door Levi Strauss & Co. Dit type broek was oorspronkelijk bedoeld voor goudzoekers en mijnwerkers en later als werkkleding. De broeken waren voorzien van een soort kleine klinknagels die de zakken verstevigen, vandaar 

Kopje koffie van Nieuw MOS Natuurvoeding

Anita Groenendijk
Ondernemer bij Nieuw Mos

de naam spijkerbroek. De stof werd gekleurd met indigo en is daarom blauw. De originele kleur van een spijkerbroek is die van ongebleekt katoen, dus een beetje off-white. Het basismodel van de spijkerbroek is altijd hetzelfde gebleven.

Draag je denim of jeans?
“Heb jij het over ‘denim’ of over ‘jeans’? En waar komen die namen eigenlijk vandaan? De term denim stamt van het Franse ‘de Nîmes’ af, wat aangeeft dat deze stof uit de plaats Nîmes kwam. De sterke stof die gebruikt wordt voor spijkerbroeken, werd al enkele eeuwen geleden voor het eerst geproduceerd als werkkleding. En nog steeds wordt voor deze sterke stof gekozen om werkbroeken van te maken. De benaming ‘jeans’ komt oorspronkelijk van de Franse term ‘de Gênes‘, wat betekent ‘uit Genua’. In de Italiaanse plaats Genua werden namelijk voor het eerst broeken, rokken en hesjes van denimstof gemaakt. Met ‘de Gênes’ werden dus kledingstukken uit de plaats Genua bedoeld. Deze naam is uiteindelijk verbasterd tot het Engelse ‘jeans’.” Bron: Jojojeans

Hoe wordt een spijkerbroek gemaakt?
Het productieproces van elke spijkerbroek begint bij het oogsten van katoen. Voor iedere spijkerbroek worden ongeveer 150 bolletjes katoen gebruikt. Deze katoen wordt gewassen, gemengd, uitgerekt en dan gesponnen. De draden worden vervolgens geverfd met een indigoblauwe kleurstof.

Daarna kan de stof geweven worden. Er worden blauw geverfde en ongeverfde (witte) draden gebruikt. Daardoor krijg je een blauw gekleurde buitenkant van de stof en de meer wittige binnenkant van de stof die dus aan de binnenkant van je jeans zit. Is de stof ook donker aan de binnenkant, zoals bijvoorbeeld bij de Lisette Dark Blue, dan zijn er twee geverfde draden gebruikt bij het weven van de stof.

duurzame jeans

Na het verven van de stof, of het doek zoals het dan heet, kunnen de patronen uitgeknipt worden en kan de spijkerbroek in elkaar gezet worden. Door het wassen van de spijkerbroek wordt deze weer lichter gemaakt. Hierdoor kunnen er ook verschillende ‘wassingen’ worden gecreëerd. Is de spijkerbroek echt als een lichtere blauwe spijkerbroek bedoeld dan kan deze natuurlijk van doek worden gemaakt die in eerste instantie minder donker blauw is geverfd.

Wat kan er duurzamer?
Grote winst kan allereerst worden behaald door met biologisch geteelde katoen te werken. Het grootste verschil tussen de biologische en gangbare katoenteelt is het gebruik van natuurlijke in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen. Verder wordt er bij biologische katoenteelt regelmatig van gewas gewisseld om uitputting van de grond tegen te gaan. Heb je een spijkerbroek van biologisch geteeld katoen, liefst met een GOTS-certificaat, dan betekent het dus dat er geen chemicaliën in het katoen van je broek zitten –en ook niet in de bodem. Bij een spijkerbroek van gangbaar geteeld katoen zitten die er dus hoogst waarschijnlijk wel in.

Bij het verf- en wasproces kan natuurlijk ook veel aan duurzaamheid worden gedaan. De verfstof indigo is van oorsprong een kleurstof uit een plant, de wede. Tegenwoordig wordt deze ook synthetisch gemaakt. Katoen heeft van zichzelf een klein vettig laagje en is daardoor eigenlijk helemaal niet zo geschikt om te verven. Om de stof kleurvaster te maken worden er chemicaliën gebruikt. Bij de productie van duurzame jeans worden er aan het gebruik van chemicaliën strikte eisen gesteld: “Bij onze verf- en wasprocessen richten we ons op het gebruik van nieuwe technieken en betere chemicaliën met een lagere milieu-impact. Deze chemicaliën voldoen aan óf de certificering die het product of de stof heeft of onze (M) RSL. Onderdeel van dit document is de Zero Discharge of Hazardous Chemicals MRSL, die gevaarlijke inputs in de hele keten beperkt.” Bron: Kuyichi

Een enorme beperking van het waterverbruik is vooral een opvallend kenmerk van duurzaam geproduceerde jeans. Allereerst bij de productie van biologisch katoen in plaats van conventioneel katoen. Daarnaast bij het in elkaar zetten en wassen van de jeans zelf. “De industriestandaard voor het produceren van een spijkerbroek is 7.000 liter. Voor de productie van een paar MUD Jeans gebruiken wij 393 liter water. Jouw MUD Jeans bespaart dus 6.607 liter water! Dit wordt mogelijk gemaakt door de waterrecyclingfabrieken en de innovatieve wastechnieken van onze fabrieken.” Bron MUD Jeans.

Bij zowel Kuyichi als bij MUD Jeans wordt er gebruikgemaakt van nieuwe technieken om het effect van de wassingen te bewerkstelligen. In plaats van bleekmiddel om de jeans lichter te maken wordt er gebruik gemaakt van lasertechnieken of ozon. Ook wordt er geen puimsteen gebruikt voor het bekende ‘stonewashed’ effect maar worden er schurende onderdelen in de machine geplaatst.

In het warenhuis hebben we bij de start gekozen voor een ruim assortiment duurzame jeans, juist omdat het een artikel is dat iedereen draagt en waarmee zo snel een behoorlijk positieve impact op het milieu gemaakt kan worden.

Materialenmix
Speciale aandacht in het verhaal over duurzame jeans verdient, naast het katoen en het productieproces, het gebruik van andere materialen. Belangrijke voorwaarde voor een duurzame jeans is dat er niet meer dan 4% elastaan of een andere elastisch of synthetisch materiaal in mag zitten, anders is de jeans niet meer recyclebaar. Veel duurzame jeans bestaan daarom uit bijvoorbeeld 98% biologisch katoen en 2% elastaan. Om de pasvorm (de ‘fit’) voor bepaalde modellen te verbeteren wordt er daarom gebruikgemaakt van een mix van materialen. Zo zijn er bij Kuyichi bijvoorbeeld spijkerbroeken met daarin gerecycled katoen, polyester, modal (gemaakt van beukenbomen) en tencel (gemaakt van eucalyptushout). Dit maakt de stof flexibeler. En MUD Jeans staat bekend om het gebruik van post-consumer gerecycled denim, oude spijkerbroeken die worden verwerkt in nieuwe denims.

Overschakelen op duurzamere kleding: begin met een jeans
Met de aanschaf van een duurzame jeans bespaar je allereerst gemiddeld zo’n 6.000 liter water. In 2022 verkochten we in het Nieuw Mos Warenhuis ongeveer 500 jeans. Samen met onze klanten bespaarden we dus drie miljoen liter water! In het warenhuis hebben we bij de start gekozen voor een ruim assortiment duurzame jeans, juist omdat het een artikel is dat iedereen draagt en waarmee zo snel een behoorlijk positieve impact op het milieu gemaakt kan worden. De ene jeans is de andere jeans niet. Zelfs per model kan er per kleur een verschil in gebruik van garens zijn waardoor de pasvorm net even anders is. Al onze medewerkers zijn getraind in het adviseren met betrekking tot de jeans en we vinden (bijna) altijd het model dat bij jou het allerbeste past, zowel voor dames als voor heren. Want een jeans die goed zit en die je vaak en lang kan dragen is sowieso heel duurzaam.

Anita Groenendijk